vi
en
ja
Các đô thị lớn liên tục mở rộng hạ tầng và đối mặt với áp lực giao thông ngày càng tăng, việc quản lý tiến độ, an toàn và chất lượng công trình trở thành thách thức không nhỏ. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát công trình đang mở ra hướng đi mới cho quản lý đô thị hiện đại, nơi mọi quyết định được đưa ra dựa trên dữ liệu thời gian thực thay vì cảm tính. Tại Việt Nam, FPT.AI đang tiên phong hiện thực hóa tầm nhìn đó thông qua giải pháp AI giám sát công trình tại nút giao An Phú (TP.HCM) – mô hình mẫu cho một đô thị thông minh vận hành bằng dữ liệu.
Thách thức giao thông đô thị – Bài toán chưa có lời giải dứt khoát
Tình trạng ùn tắc, ngập nước, hay chậm tiến độ thi công công trình không còn xa lạ với các đô thị lớn của Việt Nam. Càng phát triển nhanh, áp lực hạ tầng càng lớn, kéo theo những thách thức trong quản lý, giám sát và vận hành giao thông đô thị. Để giải quyết bài toán đó, nhiều quốc gia đã chuyển hướng sang sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để biến dữ liệu thành năng lượng vận hành mới của thành phố. Và tại Việt Nam, công nghệ AI cũng đã được ứng dụng vào thực tế đời sống, bắt đầu từ chính những “điểm nóng” giao thông.
Trên thế giới, các thành phố thông minh đã sớm ứng dụng AI để theo dõi tình trạng thi công, điều phối giao thông và phát hiện sớm các rủi ro trong quá trình xây dựng hạ tầng. Thay vì phụ thuộc vào nhân lực thủ công, các mô hình AI có thể giám sát 24/7, nhận diện từng thay đổi nhỏ và tự động cảnh báo khi có bất thường. Đây là xu hướng tất yếu trong quản lý đô thị hiện đại, giúp các chính quyền vận hành linh hoạt và minh bạch hơn. Là 1 trong những doanh nghiệp trụ cột, đồng hành cùng chuyển đổi số quốc gia, FPT đã nhanh chóng triển khai nhiều giải pháp AI phục vụ cho hạ tầng, trong đó nổi bật là hệ thống AI giám sát công trình tại nút giao An Phú (TP.HCM).
Bước tiến mới: FPT.AI mang công nghệ vào trái tim công trình
Tại công trình trọng điểm này, đội ngũ FPT.AI đã xây dựng hệ thống AI hiện đại, kết hợp dữ liệu từ 6 camera cố định hoạt động 24/7 cùng flycam giám sát trên không, tạo nên bản sao mô hình số (digital twin) phản ánh chân thực tiến độ và hiện trạng thi công. Hệ thống có khả năng nhận diện phương tiện, thiết bị, nhân công, vật liệu, cũng như theo dõi thay đổi hạ tầng theo thời gian thực. Khi phát hiện bất thường như khu vực thi công sai quy trình, vật liệu không đạt chuẩn hay nguy cơ mất an toàn, AI sẽ lập tức gửi cảnh báo đến trung tâm điều hành để xử lý kịp thời. Nhờ hệ thống AI, toàn bộ quy trình giám sát được tự động hóa, giảm mạnh sự phụ thuộc vào kiểm tra thủ công. Các dữ liệu trực quan được trình bày trên giao diện số, giúp các sở, ban, ngành và đơn vị quản lý nắm bắt tình hình công trình một cách khách quan và tức thời.
Thay vì phải chờ báo cáo, người quản lý có thể “nhìn thấy” công trường mọi lúc, mọi nơi với độ chính xác cao và thông tin cập nhật từng phút. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả điều hành mà còn tăng tính minh bạch trong toàn bộ quá trình xây dựng. Giải pháp AI giám sát công trình tại An Phú là minh chứng rõ nét cho cách FPT chuyển đổi phương thức quản lý, từ quản lý bằng con người sang quản lý bằng dữ liệu. Mỗi hình ảnh từ camera, mỗi dữ liệu từ flycam đều được tổng hợp, phân tích và lưu trữ để hình thành nền tảng dữ liệu đô thị. Chính dữ liệu này sẽ trở thành “mạch máu” giúp thành phố vận hành thông minh hơn, ra quyết định nhanh hơn và dự báo chính xác hơn. Đây là bước tiến quan trọng hướng tới mô hình quản lý đô thị dựa trên dữ liệu “Data-driven Urban Management” mà nhiều quốc gia đang theo đuổi.
Lợi ích của hệ thống không chỉ nằm ở khả năng giám sát, mà còn ở tác động dài hạn đến toàn bộ hệ sinh thái hạ tầng. Nhờ phân tích dữ liệu theo thời gian thực, các đơn vị quản lý có thể theo dõi tiến độ từng hạng mục, phát hiện sớm nguy cơ chậm trễ và điều chỉnh kịp thời. Mọi sai lệch đều được ghi nhận khách quan, giảm thiểu tranh cãi trong quá trình nghiệm thu và bảo đảm chất lượng công trình. Đồng thời, chi phí nhân lực cho kiểm tra hiện trường được cắt giảm đáng kể, trong khi an toàn lao động lại được cải thiện nhờ cảnh báo sớm các tình huống rủi ro.
Tầm nhìn tương lai: Nhân rộng mô hình giám sát thông minh toàn quốc
Từ thành công của nút giao An Phú, FPT đang phối hợp cùng các cơ quan chức năng mở rộng mô hình giám sát thông minh này sang những công trình trọng điểm khác tại TP.HCM và xa hơn là các dự án giao thông trọng yếu trên toàn quốc. Khi dữ liệu từ hàng trăm công trình được liên kết, Việt Nam sẽ hình thành bản đồ số động về hạ tầng đô thị, hỗ trợ hiệu quả cho công tác quy hoạch, bảo trì và vận hành hệ thống giao thông quốc gia. Đây là nền tảng quan trọng để tiến tới mục tiêu xây dựng “thành phố vận hành bằng dữ liệu”, nơi công nghệ không chỉ hỗ trợ mà còn đồng hành cùng chính quyền và người dân trong phát triển bền vững.
Sự xuất hiện của AI trong giám sát công trình không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý, mà còn mở ra một cách tiếp cận hoàn toàn mới, nơi công nghệ trở thành “người đồng hành” của đô thị. Với tầm nhìn “Vì một Việt Nam hùng cường bằng công nghệ”, FPT tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong hành trình xây dựng thành phố thông minh, nơi mỗi quyết định được đưa ra không chỉ bằng kinh nghiệm, mà bằng dữ liệu và trí tuệ nhân tạo. Đưa AI vào hạ tầng là cách chúng ta gieo những hạt giống công nghệ cho tương lai, nơi đô thị vận hành bằng trí tuệ, và người dân được sống trong môi trường an toàn, hiện đại và bền vững hơn.”
Hải Vân.