Thế giới đang bước vào kỷ nguyên mà trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ là công nghệ, mà là nền tảng của sức mạnh quốc gia. Theo dự báo, AI có thể đóng góp tới 19,9 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030 – tương đương với giá trị của một “quốc gia siêu cường” mới. Trong cuộc đua đó, các quốc gia đang dồn nguồn lực vào hai mũi nhọn: xây dựng mô hình AI lõi và đầu tư cho nghiên cứu & phát triển (R&D).
Trong bức tranh toàn cầu ấy, Việt Nam nổi lên như một điểm sáng mới, khi được xếp thứ 6/40 quốc gia có mức độ sẵn sàng cho AI, theo nghiên cứu quốc tế. Đây là nền tảng quan trọng để đất nước chuyển mình mạnh mẽ trong hành trình trở thành “Quốc gia AI” – nơi trí tuệ nhân tạo không chỉ phục vụ doanh nghiệp, mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế, giáo dục, y tế và quản lý công.
Thế giới đang phân cực, Việt Nam cần bước đi riêng
Trong khi Mỹ và Trung Quốc đang nắm giữ hai cực quyền lực trong cuộc đua AI, Việt Nam được đánh giá là quốc gia có điểm rơi chiến lược: có tốc độ chuyển đổi số nhanh, nguồn nhân lực trẻ, và tinh thần làm chủ công nghệ mạnh mẽ. Tuy nhiên, bài toán lớn nhất với Việt Nam hiện nay không phải là “có AI hay không”, mà là “AI của ai và do ai làm chủ”. Nếu phụ thuộc vào hạ tầng và mô hình từ bên ngoài, quốc gia có thể đối mặt với nguy cơ mất chủ quyền dữ liệu, mất năng lực tự phát triển và sáng tạo. Chính vì vậy, việc xây dựng năng lực AI nội địa – do người Việt phát triển, vận hành và kiểm soát – là nhiệm vụ cấp thiết. Đây chính là hướng đi mà FPT đang kiên định theo đuổi.
Là doanh nghiệp công nghệ tiên phong của Việt Nam, FPT đã đặt nền móng cho chiến lược “Build Your Own AI” – trao quyền cho tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân Việt có thể tự xây dựng, triển khai và làm chủ trí tuệ nhân tạo của riêng mình. Để hiện thực hóa điều đó, FPT phát triển hệ sinh thái AI khép kín gồm hai trụ cột: FPT AI Factory – hạ tầng siêu tính toán, nơi các mô hình AI được huấn luyện và phát triển, và FPT AI Agents – nền tảng ứng dụng giúp AI đi vào mọi hoạt động doanh nghiệp. Sự kết hợp này tạo thành một chu trình trọn vẹn: AI Factory tạo ra trí tuệ → AI Agents đưa trí tuệ vào đời sống → Doanh nghiệp Việt làm chủ và khai thác trí tuệ đó. Đây là mô hình hiếm hoi trên thị trường mà một doanh nghiệp Việt Nam sở hữu toàn bộ từ hạ tầng, nền tảng đến ứng dụng – điều mà trước đây chỉ những tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới làm được.
Ông Lê Hồng Việt, Tổng Giám đốc FPT Smart Cloud, chia sẻ tại sự kiện: “AI có thể mang lại giá trị kinh tế tương đương với một quốc gia siêu cường mới vào năm 2030. Khi ứng dụng thành công, mỗi 1 USD đầu tư vào AI có thể đem lại 3,7 USD giá trị cho doanh nghiệp. Trong tương lai, mỗi công việc của chúng ta sẽ có một đồng nghiệp số đồng hành, giúp nhân loại đạt năng suất chưa từng có.”

Con người và “đồng nghiệp số” – hướng đi bền vững trong kỷ nguyên AI
AI đang thay đổi sâu sắc cơ cấu việc làm trên toàn cầu. Một số công việc truyền thống có thể bị thay thế, nhưng song song đó, hàng loạt nghề nghiệp mới sẽ ra đời, đòi hỏi kỹ năng phối hợp giữa con người và AI. Theo ông Việt, “nếu chúng ta khuếch đại được những nhóm công việc kết hợp giữa con người và AI, giá trị năng suất mà Việt Nam đạt được sẽ là vô cùng lớn”.
Đây là triết lý mà FPT theo đuổi trong mọi sản phẩm: AI không thay thế con người, mà khuếch đại con người. Với nền tảng FPT AI Agents, doanh nghiệp Việt giờ đây đã có thể triển khai hàng loạt “nhân sự số” – từ tổng đài viên, chuyên viên tư vấn đến trợ lý đào tạo – cùng làm việc với đội ngũ thật, giúp nâng cao hiệu quả, giảm sai sót và tiết kiệm chi phí vận hành.
Tầm nhìn này cũng mở ra một hướng tiếp cận mới cho thị trường lao động Việt Nam: thay vì lo ngại “AI lấy mất việc”, doanh nghiệp có thể xây dựng mô hình cộng tác người – AI, trong đó con người tập trung vào sáng tạo và ra quyết định, còn AI đảm nhiệm các tác vụ lặp lại và hỗ trợ dữ liệu.
Kiến tạo “Quốc gia AI” – Hành trình của người Việt
Hành trình trở thành “Quốc gia AI” không thể chỉ dựa vào công nghệ nhập khẩu, mà phải được xây dựng từ chủ quyền hạ tầng, dữ liệu và nhân lực. Với hệ sinh thái AI Factory và AI Agents, FPT không chỉ mang đến nền tảng kỹ thuật, mà còn xây dựng một mô hình phát triển AI có chủ quyền, nơi dữ liệu được lưu trữ, huấn luyện và khai thác ngay tại Việt Nam, tuân thủ quy định bảo mật và pháp luật trong nước.
Mục tiêu dài hạn của FPT là kiến tạo một hệ sinh thái mở, nơi mọi tổ chức – từ doanh nghiệp, viện nghiên cứu đến startup – đều có thể tiếp cận và phát triển AI trên cùng một nền tảng, góp phần thúc đẩy năng suất quốc gia và tăng sức cạnh tranh toàn cầu. “Chúng tôi tin rằng tương lai của Việt Nam không chỉ là quốc gia ứng dụng AI, mà là quốc gia làm chủ và sáng tạo ra AI,” ông Lê Hồng Việt nhấn mạnh.
Với tốc độ chuyển đổi số nhanh và sự đầu tư mạnh mẽ từ khu vực công lẫn tư nhân, Việt Nam đang hội tụ đủ điều kiện để trở thành trung tâm phát triển AI của khu vực Đông Nam Á. Các doanh nghiệp Việt, đi đầu là FPT, đang chứng minh rằng việc làm chủ công nghệ không còn là giấc mơ xa vời.
Chiến lược “Build Your Own AI” không chỉ mang lại lợi thế cho doanh nghiệp, mà còn đặt nền móng cho một quốc gia có năng lực công nghệ độc lập, tự tin bước vào cuộc đua AI toàn cầu. Và trên hành trình đó, FPT đang đóng vai trò người dẫn đường, kết nối tri thức, công nghệ và khát vọng Việt để cùng nhau viết nên chương mới của nền kinh tế trí tuệ nhân tạo.
Từ một doanh nghiệp công nghệ tiên phong, FPT đang góp phần kiến tạo tương lai, nơi mỗi người Việt đều có thể sử dụng, sáng tạo và làm chủ AI – không chỉ để bắt kịp thế giới, mà để khẳng định vị thế của Việt Nam trong bản đồ AI toàn cầu.