vi
en
ja
Với hơn 4,5 tỷ người hiện đang không được tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu và tình trạng thiếu hụt 11 triệu nhân viên y tế vào năm 2020, AI có tiềm năng giúp thu hẹp khoảng cách y tế và tạo nên cuộc cách mạng cho ngành y tế toàn cầu
Trong bối cảnh đó, Trí tuệ nhân tạo (AI) nổi lên như một công nghệ chiến lược, có thể tạo ra bước nhảy vọt trong khả năng cung cấp dịch vụ, tối ưu nguồn lực và mở rộng phạm vi tiếp cận y tế cho hàng tỷ người.
AI – Trụ cột thúc đẩy chuyển đổi số trong y tế
AI đang là một lực lượng chuyển đổi số quan trọng trong lĩnh vực y tế. Thị trường này được dự báo sẽ đạt tổng giá trị 491 tỷ USD với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm 43% trong giai đoạn 2024 – 2032. Đặc biệt, Trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI) dự kiến sẽ phát triển vô cùng mạnh mẽ trong lĩnh vực y tế, với mức tăng trưởng kép 85%, dự báo đạt 22 tỷ USD vào năm 2027.
Mặc dù tiềm năng rõ ràng, theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (1/2025), mức độ trưởng thành của AI trong y tế vẫn đang ở mức dưới trung bình. Điều này phản ảnh khoảng cách giữa tiềm năng ứng dụng và triển khai thực tế
Tại Việt Nam, Bộ Y tế xác định AI là giải pháp trọng tâm trong hiện đại hóa hệ thống y tế, với ba trụ cột chính, bao gồm: Nâng cao năng lực AI cho cán bộ Y tế, Hoàn thiện hạ tầng và nền tảng số, và Thúc đẩy nghiên cứu và triển khai các dự án AI .
AI Agents – Lực lượng AI “tự vận hành” mở rộng năng lực y tế
Với sự phát triển mạnh mẽ của các AI Agents, giờ đây các nhân sự AI đã có thể tham gia hỗ trợ vào nhiều khâu trong quá trình khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế và nhà thuốc trên toàn thế giới. Từ phòng thí nghiệm đến môi trường thực tế, AI trở thành cánh tay đặc lực của các y bác sĩ.
Tiền khám (Pre-clinical triage): sàng lọc & tư vấn từ xa
AI Agents mô phỏng quy trình phân loại lâm sàng (clinical triage), cho phép người dân:
- Mô tả triệu chứng bằng giọng nói hoặc văn bản
- Được phân tích theo guideline y khoa chuẩn hóa
- Nhận khuyến nghị cần khám gấp, khám thường quy hay tự chăm sóc tại nhà
- Nhận hướng dẫn hồ sơ, thủ tục hoặc đặt lịch khám
Điều này giúp giảm tải cho đội ngũ y tế tại bệnh viện, cũng như cung cấp thông tin trước cho bác sĩ — đặc biệt quan trọng trong tình trạng thiếu nhân lực.
Trong quá trình khám (Point-of-care): hỗ trợ bác sĩ theo thời gian thực
AI Agents được tích hợp vào hệ thống bệnh viện để:
- Tự động ghi chép biên bản khám (AI Medical Scribe)
- Phân tích hình ảnh X-ray, CT, MRI
- Đưa ra gợi ý chẩn đoán dựa trên dữ liệu bệnh sử
- Kiểm tra tương tác thuốc và đề xuất phác đồ phù hợp
- Hỗ trợ lập kế hoạch điều trị cá nhân hóa
Điều này biến AI thành “cánh tay phải” của bác sĩ, giúp họ tập trung vào quyết định chuyên môn thay vì thủ tục.
Điều trị sau khám: theo dõi, nhắc thuốc, quản lý bệnh mạn tính
AI Agents tiếp tục hỗ trợ bệnh nhân sau điều trị:
- Giám sát chỉ số sức khỏe từ thiết bị IoT
- Nhắc dùng thuốc đúng giờ
- Theo dõi dấu hiệu bất thường và cảnh báo sớm
- Tự động gửi báo cáo về bác sĩ
Điều này tối ưu chăm sóc bệnh mạn tính — lĩnh vực đang chiếm hơn 70% chi tiêu y tế ở nhiều quốc gia. Bênh cạnh đó, các cánh tay robot có ứng dụng AI cũng trở thành phụ tá cho các bác sĩ trong những ca phẫu thuật căng não.
Tận dụng sức mạnh AI thúc đẩy vận hành thông minh quy trình chăm sóc sức khỏe toàn diện
Câu chuyện 01: Ứng dụng di động chăm sóc sức khỏe. “Bệnh viện internet đầu tiên của Trung Quốc”
WeDoctor được xem là bệnh viện internet đầu tiên của Trung Quốc, cung cấp các dịch vụ như tư vấn sức khỏe trực tuyến, hỗ trợ tâm lý, hướng dẫn phòng ngừa và cập nhật tình hình dịch bệnh theo thời gian thực. Các dịch vụ miễn phí do đội ngũ bác sĩ tại Trung Quốc cung cấp hiện đang được triển khai 24/7 cho người dân trên toàn thế giới. Đến nay, WeDoctor đã quy tụ hơn 7.000 chuyên gia y tế nổi tiếng tại Trung Quốc, và những thông tin này đang được sử dụng như tài liệu tham khảo bởi hơn 50.000 người dùng trên toàn cầu.
WeDoctor ứng dụng AI trong hầu hết các quy trình của mình
- Đồng bộ dữ liệu: Liên kết với các thiết bị đeo và thiết bị theo dõi sức khỏe cá nhân (wearables) để thu thập và đồng bộ dữ liệu sức khỏe.
- Cá nhân hóa, nhắc nhở tự động, đưa ra các lời nhắc nhở cá nhân hóa về việc uống thuốc, đăng ký khám định kỳ, hoặc cảnh báo khi có chỉ số bất thường
- Chuẩn đoán từ xa: Tận dụng thông tin y tế sẵn có, dưa trên thông tin khám sức khỏe và phương pháp điều trị trước đó
- Tư vấn trực tuyến: Cho phép người dùng kết nối ngay lập tức với các bác sĩ trong mạng lưới của WeDoctor thông qua cuộc gọi video hoặc tin nhắn
Câu chuyện 02: Ứng dụng AI tại Mô hình Nhà thuốc – Tiêm chủng hiện đại
FPT Long Châu là một trong những chuỗi nhà thuốc lớn nhất tại Việt Nam, với hơn 2,317 nhà thuốc và 203 điểm tiêm chủng trên khắp 34 tỉnh thành, cùng đội ngũ 18.000 dược sĩ. Để có thể vận hành được số lượng đơn hàng khổng lồ cũng như đảm bảo chất lượng tư vấn của các dược sĩ luôn chính xác, đồng đều, FPT Long Châu đã tiên phong ứng dụng AI trong nhiều nghiệp vụ
Ứng dụng FPT AI Mentor trong đào tạo: Ứng dụng AI để đào tạo bác sĩ, y tá và nhân viên, giúp nâng cao kiến thức đồng thời mang đến trải nghiệm học tập tốt hơn, đồng thời các dược sĩ được hỗ trợ bởi AI “Giáo sư Biết Tuốt”
Hồ sơ khách hàng được cá nhân hóa với AI : sử dụng Hồ sơ Y tế điện tử (eHealth Record), sổ tiêm chủng điện tử của cá nhân & gia đình. Công nghệ AI giúp phân tích đơn thuốc, lịch sử mua từ đó gợi ý tiêm phù hợp và lịch tiêm cá nhân hoá, hỗ trợ đặt lịch ngay tại quầy hoặc trên ứng dụng.
Bảo quản & Vận chuyển vắc xin, thuốc : Ứng dụng AI tự động giám sát nhiều lớp trong hệ thống bảo quản và vận chuyển vắc xin, từ đó hỗ trợ tối ưu phân phối hàng đến các điểm với tỷ lệ tồn kho <5%.
Tối ưu vận hành: AI phân tích dữ liệu tiêm chủng của KH, nhận diện các “lỗ hổng” tiêm phòng, đề xuất các mũi tiêm phù hợp từ đó tối ưu trải nghiệm khách hàng với khả năng tự động điều phối tin nhắn nhắc lịch. Công nghệ này theo dõi phản ứng sau tiêm ghi nhận cảm nhận của KH và cập nhật liên tục trên hệ thống, cung cấp gợi ý cho nhân viên CSKH dựa trên các kịch bản hỗ trợ được tạo bởi AI.
AI không chỉ là công nghệ bổ trợ, mà đang trở thành một thành phần cấu trúc trong hệ sinh thái y tế tương lai. Với khả năng tự động hóa quy trình, hỗ trợ lâm sàng và mở rộng tiếp cận cho hàng triệu người, AI – đặc biệt là AI Agents – chính là chìa khóa giúp thu hẹp bất bình đẳng y tế, giảm thiểu áp lực cho đội ngũ y tế và nâng cao chất lượng chăm sóc toàn diện. Trong bối cảnh nguồn lực y tế toàn cầu có sự thiếu hụt lớn, AI không chỉ giải quyết vấn đề trước mắt mà còn định hình cách con người được chăm sóc sức khỏe trong nhiều thập kỷ tới.
Tài liệu tham khảo:
The World Forum – The Future of AI-Enabled Health: Leading the Way (2025, Tháng 12) https://reports.weforum.org/docs/WEF_The_Future_of_AI_Enabled_Health_2025.pdf
Asian Scientist – WeDoctor’s Jerry Liao: Medicine For The Masses (2018, Tháng 12)
