vi
en
ja
Sự ra đời của ChatGPT vào năm 2022 đã biến Generative AI thành tâm điểm toàn cầu. Theo ước tính của EY, việc áp dụng và tích hợp AI tạo sinh vào các nền kinh tế lớn có thể giúp GDP toàn cầu tăng thêm từ 1,7 nghìn tỷ USD đến 3,4 nghìn tỷ USD, tương đương với việc thêm một nền kinh tế có quy mô như Ấn Độ trong mười năm tới.
Vậy AI tạo sinh là gì và vì sao công nghệ này được dự đoán là sẽ mở ra một kỷ nguyên sáng tạo mới cho nhân loại? Cùng FPT.AI khám phá nhé.
AI tạo sinh là gì?
Theo IBM, AI tạo sinh là trí tuệ nhân tạo có khả năng tạo ra các dữ liệu mới, đa dạng, không trùng lặp từ các dữ liệu đầu, bao gồm văn bản, hình ảnh, video, âm thanh hoặc mã phần mềm, dựa trên yêu cầu hoặc lệnh của người dùng.
Các mô hình Generative AI không chỉ đơn thuần nhận biết và phân loại thông tin mà còn có khả năng sáng tạo, mô phỏng và tái hiện lại thông tin. Đặc điểm của AI tạo sinh như sau:
- Khả năng sáng tạo: Tạo ra nội dung mới, độc đáo dựa trên các mẫu và dữ liệu đã học.
- Tính thích ứng cao: Có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ sáng tạo nội dung (viết báo, tạo hình ảnh) cho đến nghiên cứu khoa học (tạo mô hình phân tử).
- Sử dụng dữ liệu huấn luyện: Chất lượng nội dung tạo ra phụ thuộc vào quy mô và độ đa dạng của tập dữ liệu đã học.
- Dựa trên mô hình học sâu (Deep Learning): Các mô hình này thường sử dụng các kiến trúc mạng nơ-ron tiên tiến như GANs, VAEs, và Transformers.
Sự khác biệt giữa AI truyền thống và AI tạo sinh là gì?
Generative AI và AI khác nhau như thế nào? Xem bảng sau:
| Tiêu chí | AI truyền thống | Generative AI |
| Khái niệm | Hệ thống AI được lập trình để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể dựa trên dữ liệu huấn luyện. | Hệ thống AI có khả năng sáng tạo nội dung mới dựa trên dữ liệu đã học. |
| Cách thức hoạt động | Tìm ra quy luật, mối tương quan trong dữ liệu để phân loại, dự đoán, hỗ trợ ra quyết định hoặc tối ưu hóa quy trình. | Tạo ra nội dung mới, độc đáo dựa trên dữ liệu mà nó đã học. |
| Dữ liệu đầu vào | Cần một lượng lớn dữ liệu được dán nhãn để huấn luyện. | Có thể học từ dữ liệu không được dán nhãn.Có thể tạo ra dữ liệu mới hoàn toàn. |
| Công nghệ cốt lõi | – Machine Learning (ML), Deep Learning.- Supervised Learning và Unsupervised Learning.
– Mô hình dựa trên quy tắc (rule-based). |
– Generative Adversarial Networks (GANs).- Transformer models (GPT, BERT, T5, DALL·E, Stable Diffusion, Midjourney, etc.).
– Transfer Learning giúp mô hình áp dụng kiến thức từ lĩnh vực này sang lĩnh vực khác. |
| Lợi ích chính | – Tự động hóa các nhiệm vụ tẻ nhạt.- Nâng cao hiệu quả hoạt động.
– Hỗ trợ con người đưa ra quyết định chính xác hơn. |
– Linh hoạt, thúc đẩy sáng tạo, tạo ra những sản phẩm, dịch vụ mới mẻ. |
| Hạn chế | – Chỉ hoạt động trong phạm vi dữ liệu đã học.- Không có khả năng sáng tạo nội dung mới. | – Có thể tạo ra thông tin sai lệch (Hallucination).- Khó kiểm soát vấn đề đạo đức và bản quyền. |
| Thách thức bảo mật | – Rủi ro rò rỉ dữ liệu và thiên vị từ dữ liệu huấn luyện. | – Deepfake, tin giả và dữ liệu giả mạo gây nguy hiểm. |
Như vậy, khác với AI truyền thống, Generative AI sử dụng sử dụng các mô hình học sâu học từ dữ liệu lớn (cả dữ liệu có nhãn và không nhãn) để tạo ra nội dung mới. Công nghệ này nhận diện và mã hóa các mẫu, mối quan hệ trong dữ liệu, sau đó sử dụng kiến thức đó để hiểu yêu cầu của người dùng và phản hồi linh hoạt tùy theo ngữ cảnh.
Các ứng dụng nổi bật trong thực tiễn của AI tạo sinh
AI tạo sinh (Generative AI) được sử dụng để làm gì? Generative AI giúp tối ưu hoá quy trình và nang cao năng suất trong nhiều lĩnh vực, cụ thể như sau:
- Truyền thông & Sáng tạo nội dung: Một số tờ báo lớn tại Mỹ đã sử dụng các mô hình như GPT-4, Bard để bài báo, lên kịch bản video, tóm tắt tin tức và cá nhân hóa nội dung theo sở thích người đọc.
- Marketing & Quảng cáo AI tạo sinh giúp cá nhân hóa chiến dịch tiếp thị bằng cách tạo nội dung quảng cáo, email marketing, bài đăng mạng xã hội và đề xuất nội dung dựa trên dữ liệu khách hàng. AI cũng có thể phân tích xu hướng tiêu dùng để đưa ra nội dung phù hợp hơn, nâng cao hiệu quả chiến dịch quảng cáo
- Thiết kế đồ họa: Các công cụ như DALL-E, MidJourney, Stable Diffusion có khả năng tạo hình ảnh từ mô tả văn bản, hỗ trợ họa sĩ và nhà thiết kế tạo tác phẩm nhanh hơn mà không cần vẽ từ đầu. Generative AI cũng có thể chỉnh sửa ảnh, tạo hình đại diện (avatar), thiết kế nhân vật hoặc dựng môi trường ảo trong game.
- Phim ảnh & Giải trí: AI tạo sinh có thể hỗ trợ dựng hoạt hình, thêm hiệu ứng đặc biệt (VFX), tạo nội dung quảng cáo, thậm chí dựng kịch bản phim. Một số studio đã ứng dụng AI để tạo hiệu ứng điện ảnh, làm phim hoạt hình tự động hoặc sản xuất nội dung số với chi phí thấp hơn.
- Lập trình & Phát triển phần mềm: Công cụ như GitHub Copilot giúp lập trình viên viết code nhanh hơn bằng cách gợi ý và tự động hoàn thành đoạn code. AI tạo sinh còn hỗ trợ gỡ lỗi, tối ưu hóa code, chuyển đổi giữa các ngôn ngữ lập trình và giúp các nhà phát triển tạo prototype phần mềm nhanh chóng.
- Giáo dục & Đào tạo: AI có thể tạo bài giảng cá nhân hóa, tự động sinh câu hỏi kiểm tra, tạo trợ giảng ảo giúp học sinh tiếp thu kiến thức theo tốc độ riêng. Các nền tảng như Axon Park, Google Expeditions đã tích hợp AI và thực tế ảo để cung cấp trải nghiệm học tập phong phú hơn.
- Chăm sóc khách hàng & Dịch vụ tự động: AI Chatbot như ChatGPT, Bard giúp doanh nghiệp thương mại điện tử, ngân hàng và dịch vụ công tự động hóa hỗ trợ khách hàng, trả lời câu hỏi và xử lý yêu cầu một cách nhanh chóng.
- Y tế & Dược phẩm: Generative AI hỗ trợ phát triển thuốc mới, mô phỏng sự tương tác phân tử và tạo dữ liệu mô phỏng để đẩy nhanh quá trình nghiên cứu dược phẩm. AI cũng có thể phân tích hình ảnh y khoa, hỗ trợ chẩn đoán bệnh và cá nhân hóa kế hoạch điều trị cho bệnh nhân.
- Tài chính & Ngân hàng: AI tạo sinh giúp phân tích dữ liệu tài chính, tạo báo cáo tự động, phát hiện gian lận giao dịch và đề xuất giải pháp đầu tư. Một số ngân hàng đã sử dụng chatbot AI để tự động hóa quy trình xử lý khoản vay và tư vấn tài chính cá nhân.
- An ninh mạng & Bảo mật thông tin: Generative AI có thể phân tích dữ liệu mạng để phát hiện lỗ hổng bảo mật, tạo mã bảo vệ và hỗ trợ kiểm tra hệ thống an ninh. Đồng thời, AI cũng có thể giúp chống lại tấn công mạng bằng cách mô phỏng các phương thức tấn công để tăng cường phòng thủ.
>>> XEM THÊM: AI Agents là gì? Sự khác biệt giữa AI Agents và AI Chatbot
Ưu và nhược điểm của trí tuệ nhân tạo tạo sinh
Generative AI hiện nay được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nhờ các ưu điểm nổi bật:
- Khả năng sáng tạo nội dung mới mà không cần sự can thiệp trực tiếp của con người.
- Tự động hóa các công việc sáng tạo, giúp giảm bớt khối lượng công việc, tiết kiệm chi phí nhân lực mà vẫn đảm bảo chất lượng.
- Các ứng dụng AI tạo sinh như ChatGPT giúp nâng cao trải nghiệm người dùng nhờ khả năng trả lời câu hỏi một cách tự nhiên và hiệu quả,
Tuy nhiên, mô hình này vẫn còn một số nhược điểm cần lưu ý:
- Chất lượng nội dung mà AI tạo sinh tạo ra phụ thuộc vào độ phong phú và chính xác của dữ liệu đầu vào. Nếu dữ liệu thiếu đa dạng hoặc chứa lỗi, kết quả tạo ra có thể thiếu chính xác hoặc sao chép các sai sót từ dữ liệu gốc.
- Generative có nguy cơ phát tán thông tin sai lệch như tin giả (fake news) hoặc hình ảnh giả mạo (Deepfake). Các doanh nghiệp và cá nhân cần tránh đưa dữ liệu nhạy cảm vào mô hình tạo sinh và kiểm soát nội dung đầu ra để tránh việc AI vô tình tạo ra nội dung vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của bên thứ ba.
- Các mô hình tạo sinh thường hoạt động như một “Black Box,” gây khó khăn trong việc đánh giá tính chính xác và trách nhiệm của các mô hình, đặc biệt trong các lĩnh vực nhạy cảm như y tế và tài chính.
- Các mô hình như ChatGPT, yêu cầu lượng tài nguyên tính toán lớn và tiêu thụ năng lượng cao, gia tăng chi phí vận hành và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.
- Trí tuệ nhân tạo tạo sinh đối mặt với nhiều vấn đề về quyền sở hữu trí tuệ và đạo đức. Nội dung do AI tạo ra có thể vi phạm bản quyền hoặc bị lợi dụng cho các mục đích bất hợp pháp, như tạo nội dung giả mạo hoặc khiêu dâm giả mạo.
- AI tạo sinh không hiểu ngữ cảnh và ý nghĩa sâu sắc như con người nên có thể tạo ra nội dung không phù hợp hoặc thiếu logic. Công nghệ này chỉ nên được xem như một công cụ hỗ trợ, giúp nâng cao năng suất và mở rộng khả năng sáng tạo chứ không thể thay thế hoàn toàn sự sáng tạo và quyết định của con người.
>>> XEM THÊM: Data Leakage là gì? Cách ngăn chặn rò rỉ dữ liệu khi triển khai Generative AI cho doanh nghiệp
Các công cụ AI tạo sinh hàng đầu hiện nay
| Công Cụ | Nhà Phát Triển | Chức Năng Chính | Ứng Dụng Thực Tế |
| ChatGPT | OpenAI | Tạo văn bản, hội thoại, viết nội dung | Viết bài blog, quảng cáo, kịch bản video, hỗ trợ khách hàng |
| DeepSeek | DeepSeek AI | Công cụ tìm kiếm AI nâng cao cho nghiên cứu chuyên sâu | Nghiên cứu, khoa học, phân tích dữ liệu |
| Whisper | OpenAI | Nhận diện giọng nói, chuyển giọng nói thành văn bản | Ghi chép cuộc họp, tạo phụ đề, hỗ trợ người khiếm thính |
| Midjourney | Midjourney Labs | Tạo hình ảnh nghệ thuật từ mô tả văn bản | Thiết kế bìa sách, poster, nội dung mạng xã hội |
| DALL-E | OpenAI | Tạo hình ảnh từ mô tả văn bản | Tạo hình ảnh sản phẩm, sáng tạo nội dung, truyền thông |
| Jasper Art | Jasper AI | Tạo hình ảnh nghệ thuật cho các marketer, tùy chỉnh phong cách | Tạo hình ảnh quảng cáo, minh họa bài viết, mạng xã hội |
| Rytr | Rytr | Viết nội dung, SEO, bài đăng mạng xã hội | Nội dung SEO, mô tả sản phẩm, quảng cáo |
| IBM Watson | IBM | Phân tích dữ liệu, NLP, hỗ trợ ra quyết định | Dự đoán thị trường, phân tích khách hàng, ra quyết định |
| Deep Vision | Deep Vision AI | Nhận diện hình ảnh, nhận diện khuôn mặt, bảo mật | Hệ thống camera an ninh, xác thực danh tính, phân tích khách hàng |
| Engati | Engati | Chatbot AI cho dịch vụ khách hàng | Tự động hóa dịch vụ khách hàng trên nhiều nền tảng |
| Lobe | Microsoft | Huấn luyện mô hình học máy mà không cần lập trình | Nhận diện đối tượng trong ảnh/video, ứng dụng nông nghiệp, y tế |
| Gemini | Google DeepMind | AI đa phương thức (văn bản, hình ảnh, âm thanh, video) | Tạo nội dung, tích hợp đa phương tiện |
| Claude | Anthropic | Trợ lý AI an toàn, đạo đức, tạo nội dung | Tương tác tự nhiên, sáng tạo nội dung, học hỏi theo phong cách người dùng |
| Codex | OpenAI | Tạo mã lập trình từ ngôn ngữ tự nhiên | Hỗ trợ lập trình, tạo mã nhanh chóng |
| Perplexity | Perplexity AI | Công cụ tìm kiếm AI thay thế Google | Tìm kiếm thông tin, phân tích và tổng hợp tài liệu |
>>> XEM THÊM: So sánh Bard và ChatGPT và lý do Google “khai tử” Bard
Giải pháp tích hợp AI tạo sinh khuyên dùng cho doanh nghiệp Việt Nam
FPT GenAI là nền tảng ứng dụng công nghệ Generative AI được phát triển bởi FPT Smart Cloud, với mục tiêu thúc đẩy trải nghiệm khách hàng, đột phá hiệu suất vận hành và nâng cao trải nghiệm nhân viên. Nền tảng này được thiết kế để hỗ trợ các doanh nghiệp:
- Quản trị tri thức (Knowledge Management): FPT GenAI có thể khai thác tri thức nội bộ doanh nghiệp, từ báo cáo, quy trình, bài học kinh nghiệm, và các best practices. Hệ thống cho phép truy xuất thông tin, so sánh dữ liệu, và tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn để đưa ra các câu trả lời chính xác và hữu ích.
- Tóm tắt và phân tích nội dung: Hệ thống có khả năng tóm tắt các văn bản dài, phân tích feedback từ khách hàng, và xác định các điểm mạnh, điểm yếu để cải thiện trải nghiệm khách hàng.
- Hỗ trợ nhiệm vụ và tự động hóa: Kết hợp giữa khả năng Q&A và thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Ví dụ: Khách hàng có thể yêu cầu mở thẻ, và hệ thống sẽ tự động chuyển sang chế độ xử lý nhiệm vụ (task-based) để thực hiện yêu cầu một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Hệ thống tích hợp các công nghệ AI tiên tiến như quản lý hội thoại (Dialog Management), hiểu ngôn ngữ tự nhiên (Natural Language Understanding), tạo ngôn ngữ tự nhiên (Natural Language Generation),… Trong đó, hệ tri thức số hóa đóng vai trò cốt lõi, cho phép FPT GenAI đáp ứng chính xác yêu cầu đặc thù của từng lĩnh vực doanh nghiệp.
Ngoài ra, FPT GenAI còn khả năng học Zero-shot learning và ứng dụng các GPU thế hệ mới như H100, H200 để tối ưu hóa hiệu suất và tiết kiệm chi phí. Nếu bạn cần tư vấn chuyên sâu hơn về bất cứ giải pháp nào, hãy liên hệ với chúng tôi. Với đội ngũ chuyên gia, nhà nghiên cứu hàng đầu, FPT.AI cam kết giúp doanh nghiệp có chiến lược tích hợp Generative AI vào hệ thống vận hành thông minh, phù hợp với nguồn lực và yêu cầu về bảo mật dữ liệu. Đừng bỏ lỡ những tiềm năng và lợi ích kinh tế vô cùng lớn của Ai tạo sinh!
>>> XEM THÊM:
