vi
en
ja
Từ mở khóa điện thoại thông minh, cải tiến quy trình chấm công tại các doanh nghiệp đến hỗ trợ quản lý an ninh quốc gia, nhận dạng khuôn mặt là một trong những công nghệ quan trọng và hữu ích nhất hiện nay. Vậy, công nghệ nhận diện khuôn mặt là gì và được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống hiện đại? Cùng FPT.AI tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.
Công nghệ nhận diện khuôn mặt là gì?
Công nghệ nhận diện khuôn mặt là công nghệ sinh trắc học sử dụng các thuật toán nhận diện khuôn mặt để phân tích, ánh xạ các đặc điểm riêng biệt trên khuôn mặt của một cá nhân để tạo ra một biểu đồ toán học, gọi là faceprint (dấu khuôn mặt). Các hệ thống nhận diện khuôn mặt bằng hình ảnh hiện đại có thể nhận dạng chính xác một người từ ảnh hoặc video chỉ trong thời gian ngắn (dưới 2 giây).
Để nâng cao độ chính xác và hiệu quả, công nghệ nhận dạng khuôn mặt hiện nay còn được tích hợp thêm trí tuệ nhân tạo. AI không chỉ tăng tốc độ phân tích dữ liệu mà còn cải thiện khả năng nhận diện trong các điều kiện khó khăn như ánh sáng thay đổi, góc chụp khác nhau hoặc khi khuôn mặt bị che khuất một phần.
>>> XEM THÊM: eKYC là gì? Lợi ích và ứng dụng của eKYC trong Ngân hàng
Cơ chế hoạt động của công nghệ nhận diện khuôn mặt là gì?
Phát hiện khuôn mặt
Hệ thống nhận dạng khuôn mặt sử dụng công nghệ thị giác máy tính và các mạng neuron học sâu (Deep Neural Networks) để phát hiện và xác định vị trí của khuôn mặt trong hình ảnh hoặc video. Quá trình này có thể nhận diện khuôn mặt ở nhiều góc độ khác nhau, bao gồm góc nhìn trực diện và góc nghiêng và phân biệt các khuôn mặt trong một khung hình có nhiều người.
Phân tích đặc điểm khuôn mặt
Sau khi phát hiện khuôn mặt, công nghệ nhận diện khuôn mặt bằng hình ảnh tiến hành phân tích các đặc điểm riêng biệt của khuôn mặt, bao gồm:
- Khoảng cách giữa hai mắt
- Khoảng cách từ mũi đến miệng
- Khoảng cách từ trán đến cằm
- Hình dạng gò má và độ sâu của hốc mắt
- Đặc điểm đường viền môi, tai và cằm
Chuyển đổi dữ liệu
Các hệ thống hiện đại sử dụng các thuật toán nhận diện khuôn mặt tinh vi có thể đánh giá và ghi lại hơn 80 điểm nút từ mẫu khuôn mặt. Thông tin từ mẫu khuôn mặt này được chuyển đổi thành công thức toán học, tạo ra cái được gọi là faceprint (các vectơ số gồm các đặc điểm khuôn mặt được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu). Hai vectơ càng gần nhau thì khả năng trùng khớp khuôn mặt giữa chúng càng cao.
So khớp dữ liệu
Faceprint sẽ được camera AI nhận diện khuôn mặt sử dụng mỗi khi nó gặp một hình ảnh mới. Hệ thống sử dụng các thuật toán học máy (Machine Learning) và trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý các biến thể về ánh sáng, biểu cảm khuôn mặt và góc độ, sau đó so khớp và xác định mức độ trùng khớp giữa khuôn mặt thu thập được và khuôn mặt đã lưu trữ.
Quá trình này cho phép hệ thống:
- Xác định khuôn mặt từ một bức ảnh hoặc khung hình video.
- So sánh khuôn mặt giữa các hình ảnh để xác định xem chúng có thuộc cùng một người hay không.
- Tìm kiếm khuôn mặt cụ thể trong một bộ sưu tập hình ảnh đồ sộ
Xác nhận danh tính
Sau khi so khớp, kết quả sẽ được sử dụng để xác nhận hoặc từ chối danh tính của người dùng. Nếu có sự trùng khớp, danh tính sẽ được xác minh thành công và các hành động tương ứng sẽ được thực hiện, chẳng hạn như mở khóa điện thoại hoặc truy cập vào khu vực an ninh.
>>> XEM THÊM: Khám phá Voice Biometrics: Công nghệ xác thực danh tính qua giọng nói
Công nghệ nhận dạng khuôn mặt không dùng trong công việc nào sau đây?
Tìm kiếm hình ảnh khuôn mặt ở trên Internet và dự đoán xu hướng thời trang không phải là một ví dụ của AI nhận dạng khuôn mặt. Các ứng dụng nổi bật của công nghệ nhận diện khuôn mặt bao gồm:
- Mở khóa thiết bị di động: Quét khuôn mặt để mở khóa điện thoại, cửa nhà, cổng căn hộ, bảo vệ thiết bị khỏi kẻ gian.
- Các hệ thống an ninh công cộng: Kiểm tra và xác định người ở sân bay, tòa nhà chính phủ, bến cảng,… và tự động gửi cảnh báo, giúp cơ quan chức năng giám sát, phát hiện tội phạm, người mất tích và đối tượng nguy hiểm để nhanh chóng khoanh vùng điều tra.
- Xác thực sinh trắc học khuôn mặt cho ngân hàng điện tử: Xác minh giao dịch và mở thẻ online qua nhận diện khuôn mặt thay vì mã PIN, mật khẩu, ngăn chặn hành vi tạo tài khoản giả mạo danh tính
- Y tế: Hỗ trợ bác sĩ nhận diện cảm xúc và mức độ đau của bệnh nhân qua biểu cảm khuôn mặt trong khám bệnh trực tuyến.
- Nhận diện khách VIP và danh sách đen: Doanh nghiệp sử dụng nhận diện khuôn mặt để phân biệt khách hàng VIP và những người trong danh sách đen.
>>> TÌM HIỂU: Deepfake là gì? Cách nhận dạng và phòng chống lừa đảo bằng Deepfake
Công nghệ nào giúp AI nhận diện khuôn mặt?
Công nghệ AI về nhận diện khuôn mặt giúp hỗ trợ lưu trữ hình ảnh, phân loại tự động đối tượng theo nhóm (khách VIP, đối tượng cần chú ý) sau đó gửi cảnh báo tức thời đến quản lý khi phát hiện đối tượng trong danh sách để quản lý có thể ra quyết định nhanh chóng về phương thức tiếp đón phù hợp nhờ các công nghệ cốt lõi sau:
- Thị giác máy tính (Computer Vision): AI nhận diện khuôn mặt có khả năng phát hiện, xác định vị trí khuôn mặt trong ảnh hoặc video và phân biệt giữa khuôn mặt và các vật thể khác.
- Mạng nơ-ron tích chập (Convolutional Neural Network – CNN): Sử dụng thuật toán nhận diện khuôn mặt để phân tích và trích xuất các đặc điểm và tạo ra dấu khuôn mặt duy nhất (faceprint).
- Máy học (Machine Learning): Công nghệ giúp cải thiện khả năng so sánh và khớp khuôn mặt bằng cách học từ những khuôn mặt đã phân tích.
>> XEM THÊM: eKYC có an toàn không? Làm sao để tăng cường khả năng chống giả mạo cho các giải pháp eKYC
Các câu hỏi thường gặp khác về nhận dạng khuôn mặt
Ưu nhược điểm của công nghệ nhận diện gương mặt là gì?
Ưu điểm
- Bảo mật hơn xác thực bằng mã OTP
- An toàn hơn sinh trắc học tiếp xúc (vân tay) trong môi trường dễ lây nhiễm
- Xác thực nhanh chóng chỉ trong vài giây
- Dễ dàng tích hợp với thiết bị có camera mà không cần thao tác phức tạp
- Độ chính xác cải thiện theo thời gian qua học máy
Nhược điểm
- Yêu cầu điều kiện ánh sáng và vị trí đồng nhất để đạt độ chính xác cao
- Hiệu suất giảm khi người dùng đeo kính, khẩu trang hoặc che khuất bộ phận quan trọng trên mặt
- Khó phân biệt giữa các cặp sinh đôi
- Độ chính xác bị ảnh hưởng khi khuôn mặt thay đổi do quá trình lão hóa
- Hạn chế khi đối chiếu với hình ảnh cũ
Mặc dù vậy, công nghệ AI nhận diện khuôn mặt hiện đại đang không ngừng cải tiến để khắc phục những hạn chế này, với khả năng tự học và loại bỏ cảnh báo giả.
>>> XEM THÊM: eKYB là gì? Ưu điểm của giải pháp thẩm định doanh nghiệp
Nhận dạng vân tay và khuôn mặt là ứng dụng của AI trong lĩnh vực nào?
Nhận dạng vân tay và khuôn mặt là các ứng dụng AI tiên tiến trên trong việc phát triển những tiện ích mới trên các thiết bị di động như tự động mở khóa hay xác thực giao dịch. Sự cải tiến liên tục trong việc chống giả mạo và xử lý dữ liệu đã biến nhận dạng vân tay và khuôn mặt thành những công cụ thiết yếu trong kỷ nguyên số hóa, cân bằng giữa tính tiện lợi và bảo mật cao cấp.
Đâu là các công cụ nhận diện khuôn mặt bằng hình ảnh nổi bật nhất hiện nay?
Các ứng dụng nhận diện khuôn mặt bằng hình ảnh nổi bật nhất hiện nay bao gồm công cụ tìm kiếm hình ảnh của Google, PicTriev – Ứng dụng chuyên tìm kiếm các khuôn mặt tương tự, so sánh độ giống nhau giữa hai khuôn mặt, FindFace – Công cụ dùng để tìm người trên mạng xã hội VK.com của Nga, Betaface – Nhận diện và mô tả chi tiết các khuôn mặt trong ảnh, ctìm người nổi tiếng tương tự và FaceCheck.ID – Công cụ AI giúp tìm profile mạng xã hội và tài khoản trực tuyến dựa trên khuôn mặt.
>>> XEM THÊM: Facematch AI là gì? Cách thiết lập API Facematch AI
Điểm tin cậy trong nhận dạng khuôn mặt là gì?
Điểm tin cậy, hay còn được gọi là điểm tương đồng, là một yếu tố quan trọng trong các hệ thống phát hiện và đối chiếu khuôn mặt. Điểm này phản ánh mức độ giống nhau giữa hai hình ảnh và là cơ sở để xác định liệu chúng có thuộc cùng một người hay không. Điểm tin cậy càng cao, xác suất hai hình ảnh thuộc về cùng một người càng lớn.
Công nghệ nhận diện khuôn mặt sử dụng điểm tin cậy để phân tích xem trong hình ảnh có khuôn mặt hay không và liệu khuôn mặt đó có khớp với một khuôn mặt khác trong ảnh tham chiếu hay không.
Ngoài ra, mỗi hệ thống nhận dạng khuôn mặt dựa trên AI đều có một ngưỡng điểm tin cậy có thể được tùy chỉnh. Trong các trường hợp thông thường, các kết quả khớp tự động thường có tỷ lệ chính xác rất cao, chẳng hạn vượt ngưỡng 99%. Với các kết quả khớp có điểm tin cậy thấp hơn, chúng có thể được sử dụng để gợi ý các cặp đối chiếu tiềm năng gần đúng nhất và sau đó cần được kiểm tra lại bởi con người để xác minh.
>>> XEM THÊM: Video KYC gia tăng hàng rào bảo mật cho các giải pháp KYC
Tương lai của công nghệ nhận diện khuôn mặt
Theo nghiên cứu của marketsandmarkets.com, vào 2024, quy mô thị trường nhận diện khuôn mặt toàn cầu vào 2023 đã đạt khoảng 6,3 tỷ USD và dự kiến sẽ đạt 13,4 tỷ USD vào năm 2028, với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm (CAGR) đạt 16,3% từ 2023 đến 2028. Công nghệ nhận dạng khuôn mặt đang không ngừng tiến bộ với nhiều hợp tác chiến lược và sáng kiến toàn cầu nhằm tối ưu hóa hiệu quả và đảm bảo sử dụng có trách nhiệm như sau:
- Tháng 11/2023: NEC đã ký thỏa thuận với Ideal Innovations Inc. (I3) về việc phát triển hệ thống và phần mềm nhận diện khuôn mặt cũng như đào tạo, hỗ trợ người dùng vận hành để thúc đẩy việc ứng dụng AI nhận diện khuôn mặt một cách có trách nhiệm và nâng cao tay nghề cho các chuyên gia trong ngành.
- Tháng 6/2023: Thales đã hoàn tất thương vụ mua lại toàn bộ cổ phần của Tesserent – nhà cung cấp an ninh mạng của Úc, nhằm củng cố vị thế của tập đoàn khổng lồ về sinh trắc học và nhận dạng kỹ thuật số tại thị trường Úc và New Zealand.
- Tháng 3/2023: AWS và NVIDIA công bố hợp tác xây dựng cơ sở hạ tầng AI theo yêu cầu, có khả năng mở rộng toàn cầu và được tối ưu hóa để đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) ngày càng phức tạp, thúc đẩy sự phát triển của các ứng dụng AI tạo sinh. Đồng thời, Aware cũng hợp tác với Anyline để tích hợp Knomi – khuôn khổ xác thực sinh trắc học di động – vào quy trình xác minh danh tính điện tử (eKYC) cho một trong những ngân hàng hàng đầu tại Pakistan.
Nhận diện khuôn mặt đang ngày càng được đẩy mạnh, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động cũng như bảo mật thông tin trong kỷ nguyên số.
Tóm lại, công nghệ nhận diện khuôn mặt mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, đặc biệt là các ngân hàng và tổ chức tài chính. Tuy nhiên, các nhà phát triển sẽ cần phải đảm bảo rằng các hệ thống nhận dạng khuôn mặt được sử dụng một cách hợp lý, minh bạch và tuân thủ đúng các quy định pháp lý. Nếu quan tâm đến FPT AI eKYC, hãy liên hệ ngay với FPT.AI.
Tích hợp công nghệ nhận diện khuôn mặt, Xác minh thực thể sống (Liveness Detection), giải pháp nhận diện được đa dạng các giấy tờ và có thể kết nối trực tiếp với cơ sở RAR (C06 của Bộ Công An) để kiểm tra nhanh chóng hơn 30 dấu hiệu giả mạo và gian lận. Gần đây, FPT AI eKYC đã đạt chứng nhận quốc tế ISO/IEC 30107-3 sau khi vượt qua bài kiểm tra Presentation Attack Detection (PAD) của iBeta, khẳng định khả năng phát hiện và ngăn chặn các hình thức gian lận tinh vi như sử dụng ảnh tĩnh, video phát lại, ảnh in, ngón tay giả và các công cụ mô phỏng khuôn mặt.
Đặc biệt, công nghệ Fraud Detection giúp FPT AI eKYC phát hiện và ngăn chặn các gian lận liên quan đến giấy tờ tùy thân giả hoặc bị chỉnh sửa. Giải pháp này cũng sử dụng các phương pháp nhận diện khuôn mặt 3D để phân tích khuôn mặt từ nhiều góc độ, nhận diện chính xác ngay cả trong những điều kiện ánh sáng hoặc môi trường không thuận lợi.
Thông tin liên hệ:
- Hà Nội : Số 10 Phạm Văn Bạch, Phường Dịch Vọng, Quận Cầu Giấy
- TP. Hồ Chí Minh: tòa nhà PJICO, 186 Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3
- Email: support@fpt.ai
- Hotline: 1900 638 399
- Website: https://fpt.ai/vi/
>>> ĐỌC THÊM VỀ CÔNG NGHỆ AI KHÁC:
