Quy mô thị trường trí tuệ nhân tạo trong giáo dục được dự đoán sẽ tăng từ 2,21 tỷ đô la Mỹ vào năm 2024 lên 5,82 tỷ đô la Mỹ vào năm 2030, với CAGR là 17,5% trong giai đoạn dự báo. Đặc biệt, với sự gia tăng của AI tạo sinh (Generative AI), việc tuyển chọn nội dung và cá nhân hóa đã nổi lên như những khía cạnh cốt lõi của phương pháp sư phạm hướng đến kết quả (result-driven pedagogy).
Theo một khảo sát do Microsoft thực hiện, 47% lãnh đạo giáo dục sử dụng các công cụ AI hàng ngày để tăng hiệu quả giảng dạy, 68% giáo viên và 62% học sinh đã sử dụng AI ít nhất một hoặc hai lần để lập kế hoạch bài học và nâng cao kỹ năng viết. Cùng FPT.AI khám phá các ứng dụng AI trong giáo dục (Artificial Intelligence in Education – AIEd) nổi bật nhất giúp giáo viên và học sinh nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập trong kỷ nguyên số.
Ứng dụng AI trong giáo dục là gì?
Ứng dụng AI trong giáo dục (Artificial Intelligence in Education – AIEd) là việc sử dụng các công nghệ trí tuệ nhân tạo như AI tạo sinh, học máy, nhận diện giọng nói và xử lý dữ liệu để cải thiện hiệu quả hoạt động của ngành giáo dục. Mục tiêu chính của việc áp dụng trí tuệ nhận tạo trong giáo dục là nâng cao trải nghiệm học tập, cá nhân hóa quá trình giảng dạy và hỗ trợ quản lý giáo dục hiệu quả.
Các nghiên cứu gần đây về AI trong giáo dục đã chỉ ra nhiều lợi ích đáng kể:
- 65% các nhà giáo dục muốn triển khai AI để cải thiện kết quả học tập
- 20-40% công việc giảng dạy hiện tại có thể thuê dịch vụ công nghệ bên ngoài
- AI có khả năng giải phóng 13 giờ mỗi tuần cho giáo viên bằng cách tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại
- 48% nhà giáo dục xác nhận AI đã tác động tích cực đến trải nghiệm học tập của học sinh
- 42% giáo viên và học sinh cho rằng AI tạo ra hệ thống giáo dục công bằng hơn
- 73% học sinh học tập nhanh hơn và 67% học tập hiệu quả hơn nhờ AI

>>> XEM THÊM: AI Agents là gì? Sự khác biệt giữa AI Agents và AI Chatbot
Tình hình ứng dụng AI trong giáo dục trên thế giới và tại Việt Nam
Trí tuệ nhân tạo trong giáo dục (AIEd) được phát triển vào những năm 1970, tập trung vào nghiên cứu, phát triển và đánh giá phần mềm máy tính để cải thiện việc dạy và học. AIEd gắn liền với mục tiêu dài hạn là thu thập phản hồi của người học, đánh giá điểm mạnh và điểm yếu, và cá nhân hóa giáo dục cho một cá nhân hoặc nhóm người học. AI cũng được kỳ vọng sẽ được sử dụng để nghiên cứu các lý thuyết giảng dạy và học tập (Beverly Park Woolf, 2015).
Phân tích địa lý về ứng dụng AI trong giáo dục, Bắc Mỹ dự kiến sẽ thống trị thị trường do sớm áp dụng trí tuệ nhân tạo, học máy và học tập trên nền tảng số. Tháng 7 năm 2018, IBM Watson Education đã hợp tác với Edmodo, một công ty con của NetDragon Websoft Holdings Limited, để thiết kế và phát triển các công cụ giúp các nhà giáo dục hiểu được nhu cầu của từng học sinh và giảm thiểu các lỗ hổng kiến thức của học sinh trong quá trình học.

Singapore đã khởi động sáng kiến “Quốc gia thông minh” vào năm 2014 và đã liên tục mở rộng sáng kiến này bằng cách tận dụng AI để tùy chỉnh và cải thiện chất lượng dạy học cho học sinh. Ở Hàn Quốc, giáo viên đã có thể sử dụng các hệ thống dựa trên AI để điều chỉnh bài tập về nhà dựa trên trình độ học vấn của học sinh.
Embibe, một công ty công nghệ giáo dục ở Ấn Độ, sử dụng AI để làm rõ các khái niệm toán học và khoa học phức tạp. Ngoài ra, AI đang được đưa vào hệ thống giáo dục thông qua các khóa học trực tuyến miễn phí và các nền tảng phản hồi tức thì như ViLLE ở Phần Lan.

Tại Việt Nam, Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030, theo Quyết định số 127/QĐ-TTg ngày 26 tháng 01 năm 2021 đã chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các bộ liên quan thực hiện các nhiệm vụ về AI đến năm 2030. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là thúc đẩy phát triển và triển khai ứng dụng AI trong giáo dục.
>>> ĐỌC NGAY: AGI là gì? OpenAI & Microsoft thực dụng hóa trí tuệ tổng quát vớt ván cược 100 tỷ USD lợi nhuận
TOP 11 Ứng dụng AI trong giáo dục nổi bật nhất hiện tại
Dưới đây là 10 ứng dụng AI trong giáo dục nổi bật nhất hiện tại mà bạn có thể tham khảo:
Cá nhân hóa phương pháp giảng dạy cho từng học sinh
Với sự hỗ trợ của máy học (Machine Learning) và Big Data, các hệ thống AI có thể thu thập và phân tích dữ liệu về hành vi học tập của từng cá nhân. Dựa trên những thông tin này, giáo viên có thể điều chỉnh phương pháp giảng dạy phù hợp, tạo ra các lộ trình học tập riêng biệt cho từng học sinh, giúp họ học tập hiệu quả hơn và đạt được kết quả tốt hơn.
Theo một báo cáo từ McKinsey & Company, các ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục có thể giúp học sinh tăng cường hiệu quả học tập từ 20% đến 30% nhờ vào các công cụ cá nhân hóa và phản hồi nhanh chóng từ chatbot.

>>> XEM THÊM: Deep Learning là gì? So sánh học sâu với AI và Machine Learning
Tự động hóa các nhiệm vụ hành chính hằng ngày của giáo viên
Giáo viên thường phải dành rất nhiều thời gian cho các công việc hành chính như sắp xếp thời khóa biểu, đánh giá học sinh, ra bài tập hoặc quản lý tài liệu học tập. Ứng dụng AI trong giáo dục có thể tự động hóa những nhiệm vụ này, giúp giáo viên giảm bớt gánh nặng công việc hành chính, tập trung nhiều hơn vào việc giảng dạy.
Các công cụ này có thể quản lý dữ liệu học sinh, sắp xếp lịch học hoặc thậm chí điều phối nguồn lực một cách tự động. Các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo trong giáo dục còn có thể phân tích dữ liệu từ học sinh để tạo ra báo cáo đánh giá tự động hoặc thậm chí tối ưu hóa lịch giảng dạy sao cho phù hợp với từng lớp học.
Điều này giúp các trường học hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu các sai sót trong quản lý và đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống giáo dục.

>>> XEM THÊM: Knowledge Base là gì? Công nghệ nâng cấp hiệu quả CSKH cho ngành Bảo hiểm
Sáng tạo nội dung thông minh
Các ứng dụng của AI trong giáo dục có thể giúp tạo ra nội dung học tập một cách tự động và thông minh. Chẳng hạn, các công cụ sử dụng Mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như GPT-4 có thể hỗ trợ giáo viên trong việc soạn bài giảng, tạo đề thi hoặc thiết kế các hoạt động học tập tương tác. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao chất lượng giảng dạy, đảm bảo học sinh có thể tiếp thu kiến thức liên tục.
Educational chatbot và trợ lý ảo AI hỗ trợ 24/7
Các chatbot giáo dục sử dụng xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) và AI có khả năng hỗ trợ học sinh suốt 24/7. Những trợ lý ảo này có thể giải đáp thắc mắc, cung cấp hướng dẫn học tập và thậm chí tạo ra các bài kiểm tra nhanh nhằm giúp học sinh ôn tập. Điều này làm gia tăng khả năng tương tác và hỗ trợ học sinh ngay cả ngoài giờ học.

Dự đoán kết quả học tập và can thiệp sớm để hỗ trợ học sinh
Với Big Data và AI, các hệ thống học tập thông minh có thể dự đoán kết quả học tập của học sinh dựa trên các yếu tố như thái độ học tập, điểm số trước đó và khả năng tham gia lớp học. Điều này giúp giáo viên và nhà trường có thể can thiệp sớm, cung cấp những hỗ trợ cần thiết nhằm cải thiện thành tích học tập của học sinh trước khi họ rơi vào tình trạng khó khăn.
Thiết kế chương trình giảng dạy
Việc ứng dụng AI trong giáo dục có thể giúp thiết kế và điều chỉnh chương trình giảng dạy một cách hiệu quả dựa trên nhu cầu thực tế của học sinh. Dựa trên dữ liệu từ quá trình học tập, AI sẽ đề xuất những nội dung phù hợp để đảm bảo học sinh có thể tiếp thu kiến thức tốt nhất. Điều này giúp các chương trình học luôn được cập nhật và phù hợp với từng đối tượng học sinh khác nhau.
Tự động hoá quá trình tạo và đánh giá bài kiểm tra
Việc tạo và chấm bài kiểm tra có thể tốn nhiều thời gian đối với giáo viên, đặc biệt là với các lớp học lớn. Ứng dụng công nghệ AI trong giáo dục có thể giúp tự động hóa việc tạo ra các đề thi phù hợp, cũng như hỗ trợ chấm điểm tự động dựa trên các tiêu chí đã được lập trình sẵn. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn đảm bảo tính công bằng và chính xác trong việc đánh giá kết quả học tập.
>>> XEM THÊM: Trợ lý ảo là gì? Tính năng, lợi ích của 9 phần mềm trợ lý ảo
Dạy và học từ xa (Remote Teaching and Learning Support)
Trong bối cảnh giáo dục trực tuyến phát triển mạnh mẽ, AI đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ Remote Teaching và học từ xa. Với sự phát triển của giáo dục trực tuyến (Online Education), các công cụ AI có thể giám sát quá trình học tập của học sinh từ xa, cung cấp phản hồi tức thời và thậm chí giúp điều chỉnh lộ trình học tập theo thời gian thực, đảm bảo học sinh không bị gián đoạn quá trình học tập.

Hỗ trợ phát triển toàn diện cho học sinh đặc biệt
Trí tuệ nhân tạo sinh có khả năng hỗ trợ những học sinh có nhu cầu đặc biệt bằng cách cung cấp các công cụ học tập tùy chỉnh, như công nghệ hỗ trợ giọng nói, công cụ đọc văn bản, hoặc hệ thống hướng dẫn trực quan. Điều này giúp tạo ra môi trường học tập hòa nhập, nơi mà mọi học sinh đều có thể tiếp cận và phát triển theo khả năng của mình.
Trò chơi hóa và học tập hòa nhập (AI-Based learning)
AI còn có thể được ứng dụng vào việc trò chơi hóa quá trình học tập, tạo ra các trò chơi tương tác giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên và thú vị hơn. Các trò chơi giáo dục được phát triển dựa trên AI giúp học sinh học tập một cách chủ động và hòa nhập, đồng thời khuyến khích họ giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo.

Tăng cường an ninh
AI mang lại giải pháp giám sát toàn diện cho môi trường giáo dục. Công nghệ thị giác máy tính kết hợp với mạng lưới cảm biến nâng cao an ninh vật lý thông qua nhiều ứng dụng như hệ thống ra vào thông minh, giám sát chuyển động và phát hiện sự cố, cho phép xử lý kịp thời trước khi tình hình trở nên nghiêm trọng.
Trong bối cảnh các cuộc tấn công mạng nhắm vào ngành giáo dục tăng 105% (năm 2023), công nghệ bảo mật với AI đóng vai trò then chốt, giúp đội ngũ CNTT chủ động nhận diện và phòng ngừa các mối đe dọa tiềm ẩn, bảo vệ thông tin của học sinh, giảng viên và các hoạt động giáo dục.
>>> XEM NGAY: Data Leakage là gì? Cách ngăn chặn rò rỉ dữ liệu khi triển khai Generative AI cho doanh nghiệp
Thách thức của AI trong giáo dục

- Vấn đề đạo đức và học tập thực chất đang nổi lên khi học sinh có thể lạm dụng AI để gian lận học thuật, né tránh quá trình tư duy độc lập, làm suy giảm khả năng tiếp thu kiến thức cốt lõi. Đồng thời, sự phụ thuộc vào công nghệ có thể làm giảm tương tác xã hội trực tiếp, khiến học sinh mất cơ hội phát triển kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm – những yếu tố không thể thay thế cho sự phát triển toàn diện.
- Rào cản tài chính và kỹ thuật tạo thách thức lớn với chi phí cao cho việc triển khai ban đầu, duy trì và nâng cấp hệ thống AI. Đầu tư vào hạ tầng công nghệ, thiết bị, mạng lưới và tích hợp với hệ thống hiện có đòi hỏi nguồn lực đáng kể, khiến nhiều trường học, đặc biệt ở khu vực có điều kiện hạn chế, khó tiếp cận công nghệ tiên tiến này.
- Bất bình đẳng và thiên kiến trong ứng dụng AI tạo ra mối lo ngại về công bằng giáo dục. Khi thuật toán học từ dữ liệu chứa định kiến về giới tính, sắc tộc và tầng lớp kinh tế-xã hội, AI có thể khuếch đại và duy trì những thiên kiến này. Đồng thời, sự chênh lệch trong khả năng tiếp cận công nghệ giữa học sinh có điều kiện và không có điều kiện làm trầm trọng thêm khoảng cách giáo dục hiện có.
- Bảo mật và quyền riêng tư trở thành vấn đề cấp bách khi AI thu thập và xử lý lượng lớn dữ liệu cá nhân từ học sinh. Nguy cơ lộ thông tin nhạy cảm, truy cập trái phép hoặc sử dụng sai mục đích đòi hỏi các trường phải xây dựng hệ thống bảo mật vững chắc và tuân thủ các quy định bảo vệ dữ liệu ngày càng nghiêm ngặt.
- Thách thức về nguồn nhân lực thể hiện ở hai khía cạnh: thiếu hụt chuyên gia có kiến thức sâu về AI trong giáo dục để triển khai và quản lý hệ thống; đồng thời giáo viên đối mặt với áp lực thích nghi công nghệ mới trong bối cảnh công việc đã quá tải, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng kiệt sức và thúc đẩy tỷ lệ nghỉ việc cao trong ngành.
FPT.AI đã chứng tỏ vai trò tiên phong của mình tại Việt Nam trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục, giúp các trường học dễ dàng xây dựng các AI Chatbot thông minh phục vụ cho cả mục tiêu hành chính lẫn giảng dạy.

Liên hệ ngay với FPT.AI để biết thêm thông tin và nhận tư vấn miễn phí:
- Hotline: 1900 638 399.
- Website: www.fpt.ai.
Tóm lại, ứng dụng AI trong giáo dục đang ngày càng trở nên quan trọng, giúp nâng cao chất lượng giảng dạy, hỗ trợ học sinh đạt được thành tích tốt nhất và tối ưu hóa quy trình vận hành của các cơ sở giáo dục. Với sự phát triển không ngừng của AI và các công nghệ liên quan như học máy , NLP và Big Data, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng vào một tương lai giáo dục tiên tiến và toàn diện hơn. Nếu cần tham khảo các giải pháp AI tùy chỉnh cho doanh nghiệp, liên hệ ngay với FPT.AI nhé!
>>> XEM THÊM: